بررسی مراحل فنولوژی گونه Artemisia aucheri در مناطق نیمه‌استپی ایران

نویسندگان

  • سعید رشوند مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین
  • علی احسانی استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور
  • مامک احمدیان کارشناس ارشد پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور
  • مصطفی زارع کارشناس ارشد پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد
چکیده مقاله:

یکی از مشکلات اساسی مراتع ایران، عدم اعمال مدیریت صحیح در سیستم چرایی بوده که نهایتاً منجر به بهره‌برداری غیراصولی و نابهنگام از علوفه طبیعی مراتع و همچنین چرای بیش از ظرفیت می‌شود. هدف از مدیریت مناسب چرا بهره‏‏برداری صحیح و بموقع از علوفه مرتع می‌باشد، بنحوی که استفاده اقتصادی به‌منظور تولید حداکثر فرآورده‏های دامی بدون اینکه آسیبی به پوشش گیاهی، خاک و محیط زیست وارد گردد. فنولوژی، نحوه حیات یک گیاه و یا مراحل مختلف دورة رویش گیاهان را در مقاطع مختلف زمانی که در طول یک سال رخ می‌دهد را بررسی می‌کند. بر پایه شناخت تاریخ‏ها و مدت زمان بروز پدیده‏های مهم فنولوژیکی می‌توان زمان مناسب ورود و خروج دام را جهت تعلیف و چرای گونه تعیین نمود. از این طریق می‌توان بهترین فصل چرا و بهره‏برداری از مرتع و مدت زمان استفاده از گونه و نظام چرایی را در مرتع برنامه‏ریزی کرد. در این تحقیق مراحل مختلف فنولوژیکی گونه مرتعی Artemisia aucheriاز سال 1386 تا 1389 در سه منطقه رویشی نیمه‌استپی با موقعیت جغرافیایی مختلف به‌منظور دستیابی به مدیریت مناسب چرا مورد مطالعه قرار گرفت. در هر منطقه مورد مطالعه منطقه معرف مشخص و پس از ثبت ویژگی‏های جغرافیایی آن، از گونه گیاهی مورد نظر 10 پایه انتخاب و در طول چهار سال در فصل رویش در مقاطع زمانی 15 روزه در مرحله رویشی و هفتگی در مرحله زایشی تاریخ وقوع مراحل حیاتی گیاه شامل مرحله رویش و رشد رویشی، مرحله گلدهی، بلوغ بذر و مرحله خشک‌شدن گیاه در فرم‏های ویژه در هر منطقه ثبت گردید. همچنین آمار و اطلاعات هواشناسی شامل درجه حرارت متوسط ماهانه و میزان بارندگی ماهانه از نزدیک‌ترین ایستگاه هواشناسی به منطقه تهیه شد. با توجه به وقوع پدیده‏های فنولوژیکی گونه مورد بررسی، طول دوره چرا و زمان مناسب بذرگیری برای این گونه در هر منطقه پیشنهاد شد. نتایج نشان داد که وقوع پدیده‌های فنولوژیکی در گونه تحت بررسی بیشتر تحت تأثیر شاخص دما و شاخص بارندگی در فصل رشد قرار دارند. همچنین مناطقی که ارتفاع تقریباً یکسانی نسبت به یکدیگر دارند از نظر طول دوره فنولوژی با هم مشابه هستند. در نتیجه بر پایه نتایج اطلاعات مراحل فنولوژیک گونه Artemisia aucheri، شروع و پایان چرا در منطقه شیرکوه یزد نیمه اول اردیبهشت تا اوایل آبان ماه، در منطقه انجدان استان مرکزی اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد تا اواسط تیرماه و منطقه الموت قزوین نیمه دوم اردیبهشت تا نیمه دوم شهریورماه مورد تأکید می‏باشد. براین اساس برنامه‌ریزی جهت اعمال مدیریت صحیح در سیستم مناسب چرایی مراتع، تعیین زمان مناسب ورود و خروج دام، تعیین زمان مناسب جمع‏آوری بذر از سوی مدیران و برنامه‌ریزان و بهره‌بردان مراتع باید مورد توجه قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی مراحل فنولوژی گونه artemisia aucheri در مناطق نیمه استپی ایران

یکی از مشکلات اساسی مراتع ایران، عدم اعمال مدیریت صحیح در سیستم چرایی بوده که نهایتاً منجر به بهره برداری غیراصولی و نابهنگام از علوفه طبیعی مراتع و همچنین چرای بیش از ظرفیت می شود. هدف از مدیریت مناسب چرا بهره‏‏برداری صحیح و بموقع از علوفه مرتع می باشد، بنحوی که استفاده اقتصادی به منظور تولید حداکثر فرآورده‏های دامی بدون اینکه آسیبی به پوشش گیاهی، خاک و محیط زیست وارد گردد. فنولوژی، نحوه حیات ی...

متن کامل

مطالعه فنولوژی دو گونه بوته‌ای Thymus kotschyanus و Artemisia aucheri در مراتع نیمه استپی الموت قزوین

آگاهی از مراحل فنولوژیکی گونه‌هایی که ترکیب یک جامعه گیاهی را تشکیل می‌دهند، اهمیت قابل ملاحظه‌ای در تعیین مدیریت علوفه، زمان چرا و مدیریت چرای دام برای رسیدن به اهداف تولید پایدار و همچنین برای مدیریت عوامل مطلوب و غیرمطلوب گونه‌ها دارد. مطالعه فنولوژی گیاهی برای پایش، مدیریت و حفاظت اکوسیستم مهم و حیاتی می‌باشد. در این تحقیق فنولوژی دو گونه بوته‌ای Thymuskotschyanusو  Artemisiaaucheriدر سایت ...

متن کامل

بررسی تغییرات مراحل فنولوژی گونه Poa bulbosa در مناطق نیمه استپی استان‌های گلستان و خراسان رضوی

مطالعه فنولوژی گیاهان یکی از فاکتورهای مهم و اساسی در اعمال مدیریت جهت بهره‏برداری بهینه از پوشش گیاهی می‏باشد. گونه مرتعی Poa bulbosa از نظر علوفه‏ای و مرتعی، پراکندگی و گسترش در شرایط مختلف محیطی، همچنین رویش آن در فصل زمستان، جلوگیری از فرسایش خاک و نیز مشاهده پدیده زنده‌زایی یا تکثیر رویشی از اهمیت خاصی برخوردار است. به منظور بررسی شرایط مختلف محیطی بر روند تغییرات مراحل ف...

متن کامل

بررسی تغییرات مراحل فنولوژی گونه Poa bulbosa در مناطق نیمه استپی استان‌های گلستان و خراسان رضوی

مطالعه فنولوژی گیاهان یکی از فاکتورهای مهم و اساسی در اعمال مدیریت جهت بهره‏برداری بهینه از پوشش گیاهی می‏باشد. گونه مرتعی Poa bulbosa از نظر علوفه‏ای و مرتعی، پراکندگی و گسترش در شرایط مختلف محیطی، همچنین رویش آن در فصل زمستان، جلوگیری از فرسایش خاک و نیز مشاهده پدیده زنده‌زایی یا تکثیر رویشی از اهمیت خاصی برخوردار است. به منظور بررسی شرایط مختلف محیطی بر روند تغییرات مراحل ف...

متن کامل

مطالعه فنولوژی دو گونه بوته ای thymus kotschyanus و artemisia aucheri در مراتع نیمه استپی الموت قزوین

آگاهی از مراحل فنولوژیکی گونه هایی که ترکیب یک جامعه گیاهی را تشکیل می دهند، اهمیت قابل ملاحظه ای در تعیین مدیریت علوفه، زمان چرا و مدیریت چرای دام برای رسیدن به اهداف تولید پایدار و همچنین برای مدیریت عوامل مطلوب و غیرمطلوب گونه ها دارد. مطالعه فنولوژی گیاهی برای پایش، مدیریت و حفاظت اکوسیستم مهم و حیاتی می باشد. در این تحقیق فنولوژی دو گونه بوته ای thymuskotschyanusو  artemisiaaucheriدر سایت ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 1

صفحات  13- 23

تاریخ انتشار 2014-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023